Dünya biber gazını tartışıyor... Aslında kimyasal silah sayılan biber gazını savaşlarda kullanmak yasak... Ama polis her ülkede belli zamanlarda biber gazına sarılmak zorunda kalıyor. Türkiye'de ise artık iş çığrından çıkmış durumda... İşte "Biber gazı nedir ve dünyadaki kullanım örnekleri nasıldır"ın kısa bir analizi...
Türkiye’de insanlara peynir ekmek gibi atılan biber gazları Avupa’nın bir çok ülkesinde kanunen yasak. Bu yasak, sadece polisin karşılaştığı özel durumlarda delinebiliyor. Fakat bir çok Avrupa ülkesinde son dönemde biberg azı kullanımı arttığı için bu istisnai durum da yasak kapsamına alınmak isteniyor.Biber gazları, uluslar arası anlaşmalarda “Kimyasal ve biyolojik silahların” içinde sayılıyor. Bu anlaşmayı imzalayan ülkeler, bunu düşmana karşı kullanmamayı taahhüt ediyor. Yani biber gazları tüm dünyada kimyasal silah olarak kabul edilmiş durumda.
İSTEYEN KENDİ HALKINA KULLANSIN!
1972 tarihli Cenevre Anlaşması gereği, savaşlarda bile kullanılmayan, uluslararası çatışmalarda 167 ülkenin imzasıyla yasaklanan biber gazı, ülkelerin kendi kararlarıyla, polis ya da jandarma tarafından “halkına karşı” kullanılabiliyor. Türkiye bu anlaşmayı 04.04.1997 tarihinde onayladı ve TBMM’nin kararı 10.04.1997′de Resmi Gazete’de yayınlandı. Bir anlamda, yasaklı bir kimyasal silah olan biber gazının başka halklara karşı kullanılması yasakken, anlaşmada, ülkelerin kendi içinde kullanmasını sınırlayan bir madde bulunmuyor.
İSTİSNAİ DURUMLARDA SERBEST!
Bu yüzden bir çok ülke, polisine bunu “özel şartlarda kullanma” izni veriyor.
Türkiye’deki gibi yoğun bir kullanım şu ana kadar hiç bir ülkede görülmedi. Tüm dünyadaki kullanımını inceledik, tek tek olayların dışında veya “bir günlük ve sadece bir ana mahsus bir kullanım” haricinde kitlesel bir uygulamaya rastlamadık. Türkiye’de polisin kullandığı biber gazları, Almanya’nın başkenti Berlin’deki bir firma tarafından üretiliyor. Ayrıca Brezilya’dan da biber gazı ithal ediliyor. “Oleoresin capsicum”- OC maddesinde oluşan bu gazın, çeşitli kullanım şekilleri bulunuyor.
Türkiye’deki gibi yoğun bir kullanım şu ana kadar hiç bir ülkede görülmedi. Tüm dünyadaki kullanımını inceledik, tek tek olayların dışında veya “bir günlük ve sadece bir ana mahsus bir kullanım” haricinde kitlesel bir uygulamaya rastlamadık. Türkiye’de polisin kullandığı biber gazları, Almanya’nın başkenti Berlin’deki bir firma tarafından üretiliyor. Ayrıca Brezilya’dan da biber gazı ithal ediliyor. “Oleoresin capsicum”- OC maddesinde oluşan bu gazın, çeşitli kullanım şekilleri bulunuyor.
POLİSİN KULLANIM ŞARTLARI
Finlandiya, İtalya, Yunanistan gibi ülkelerde polise biber gazını kullanmaları için özel izin veriliyor. Şimdi bu izinlerin kaldırılması için Avrupa Parlamentosu devreye girmiş durumda. Bu kullanma da, “polise şiddet kullanılması ve insan vücuduna şiddet uygulanması” halinde mümkün. Aksi halde, polisin kullanması ceza almasına neden oluyor. Toplumsal olaylarda insanların üzerine atma düzenlemesi yok.
Danimarka ve Norveç’te polisin Yakın Savunma Halinde kullanmasına izin veriliyor. O da, yetkili makamların özel izniyle.
İngiltere’de yine sadece polise karşı doğrudan şiddet- vücuduna karşı- kullanılması halinde polisin kullanma izni var. Toplumsal olaylarda insanlara atma izni yok.
ALMANYA’DA POLİSE YASAK İSTENİYOR
Almanya’da, sadece bir kez yoğun olarak biber gazı kullanıldı. Stuttgart 21 eylemlerinde polisin eylemcilere kitlesel olarak biberg azı kullanması ortalığı ayağa kaldırdı. Eyalet içişleri bakanı görevini bırakmak zorunda kalırken, eyalet hükümeti düştü. Sosyal demokrat parti, polisin biber gazı kullanımını toptan yasaklamak istiyor. Halkın üzerine atılmasa da, bireylere sıkılmaması için de önerge verilmiş durumda.
Ancak bu gazlar, Almanya’da “saldırgan köpeklere- hayvanlara karşı” piyasada satılabiliyor. Bu amaçla alıp da, örneğin komşusunun ya da kavga ettiği taksicinin yüzüne sıkanlara ağır cezalar veriliyor.
POLİSE “YARALAMA” DAVASI
Ayrıca, attığı biber gazıyla bir sivil polisi etkileyen “resmi görevli polise” adam yaralama suçundan dava açıldı. Berlin’de görülen ve oldukça ilgi çeken dava, kalabalıkta biber gazını hangi polisin attığının tam olarak belirlenememesi nedeniyle düştü. Atan polisin tespit edilmesi halinde, adam yaralama suçundan hapis cezası alabileceği vurgulandı.
AYILARA KARŞI KULLANIMI SERBEST!
Alman Ordusu’nun yurt dışı operasyonlarında kullanımı ise, kimyasal ve biyolojik silahların kullanımını yasaklayan Cenevre Anlaşması çerçevesinde yasak. Biber gazı spreyi ya da kapsülü Rusya, Kanada ve ABD’de yerleşim yerlerine gelen ya da insanlar için tehlike oluşturan ayılara karşı kullanılıyor. Şili biberinden imal edilen bu gazın satışı ve sivil kullanımı, Avrupa’nın bir çok ülkesinde ise tamamen yasak. Türkiye’deki adli makamların iddia ettiğinin aksine, kullanımı serbest olan yerlerde de öyle ulu orta herkesin üzerine atılamıyor. ABD polisi biber gazına maruz kalan eylemcilere 30′ar bin dolar tazminat ödedi.
ŞU ANA KADAR ÇOK CAN ALDI
Biber gazı, Şili biberinden üretilse de sanıldığı gibi organik değil. Biberin içindeki maddelerin kimyasal işlemden geçirilmesi ve değiştirilmesiyle bu gaz elde ediliyor. Avrupalılar, bunu “gözyaşı gazı” diye de niteliyor. Bu gaz, Amerika’da 1990 ile 1995 yılları arasında 61 can aldı. Özellikle uyuşturucu bağımlısı ya da uyuşturucu almış kişilerde biber gazına maruz kalmadan sonra ölüm olaylarının yaşandığı bildiriliyor. Alman Sağlık Bakanlığı, bu konuda bir çok örnek yaşandığını duyuruyor.
Uluslararası Af Örgütü, biber gazının uluslar arası alanda dolaşımının kısıtlanmasını talep ederken, Avrupa Parlamentosu, AB içinde yasaklanmasını ve polislere de dağıtılmamasını talep etti.
Uluslararası Af Örgütü, biber gazının uluslar arası alanda dolaşımının kısıtlanmasını talep ederken, Avrupa Parlamentosu, AB içinde yasaklanmasını ve polislere de dağıtılmamasını talep etti.
İŞTE ÜLKELERİN BİBER GAZI KARNESİ
Biber gazı bazı ülkelerde piyasada bulunuyor. ABD’de 40 ml.’nin altında vatandaşa satılabiliyor. Üzerinde ise sadece Eyalet Hükümetleri izin verdiyse, polis satın alabiliyor.
Askeri alanda kullanımı yasak olan biber gazının sivillerce kullanımı da yasak ya da çok sıkı şartlara tabi.
Askeri alanda kullanımı yasak olan biber gazının sivillerce kullanımı da yasak ya da çok sıkı şartlara tabi.
SAĞLIĞA ZARARLARI NELER
Biber gazını oluşturan Oleoresin Capsicum maddesinin bir çok noktada sağlığa zararları bulunuyor. Bunlar şöyle sıralanıyor;
GÖZLER: Gözlerde ağrı, yaşarma hissi, aşırı göz yaşarması, göz kapaklarının kapanması ve görme problemi. Lens kullananlarda daha aşırı etkiler. Ayrıca uzun sürebilen geçici körlükler. İki yıl önce Almanya’nın Stuttgart Kenti’ndeki eylemde, polisin biber gazı kullanması sonucu bu şekilde bir çok genç geçici körlük yaşamıştı.
NEFES ALMA: İnsanlar ve memeli hayvanlar üzerinde etkili olan biber gazı, solunum yollarını da çok ağır etkiliyor. Biber gazına maruz kalan kişi de kusma, akut solunum yetmezliğı, şiddetli öksürük ve boğulma hisse hissediliyor.
DERİDEKİ ETKİSİ: Deride yanma ve kızarıklık, 15 dakika ile yarım saat arasında süren kaşıntı, egzama benzeri etki. Kullanılan doza göre 48 saate kadar etkisi sürebilir. Ayrıca göğüs ağrısına da neden olabiliyor.
Astım hastaları, hipertansiyonu olanlar, kronik akciğer hastalığı bulunanlar daha çok etkilenebiliyor.
GÖZLER: Gözlerde ağrı, yaşarma hissi, aşırı göz yaşarması, göz kapaklarının kapanması ve görme problemi. Lens kullananlarda daha aşırı etkiler. Ayrıca uzun sürebilen geçici körlükler. İki yıl önce Almanya’nın Stuttgart Kenti’ndeki eylemde, polisin biber gazı kullanması sonucu bu şekilde bir çok genç geçici körlük yaşamıştı.
NEFES ALMA: İnsanlar ve memeli hayvanlar üzerinde etkili olan biber gazı, solunum yollarını da çok ağır etkiliyor. Biber gazına maruz kalan kişi de kusma, akut solunum yetmezliğı, şiddetli öksürük ve boğulma hisse hissediliyor.
DERİDEKİ ETKİSİ: Deride yanma ve kızarıklık, 15 dakika ile yarım saat arasında süren kaşıntı, egzama benzeri etki. Kullanılan doza göre 48 saate kadar etkisi sürebilir. Ayrıca göğüs ağrısına da neden olabiliyor.
Astım hastaları, hipertansiyonu olanlar, kronik akciğer hastalığı bulunanlar daha çok etkilenebiliyor.
Alman ve İsviçreli uzmanlar, biber gazına maruz kalanların 15 dakika boyunca etkilenen bölgeleri soğuk suyla yıkamasını öneriyor. Silme, bastırma ya da kaşımaktan mutlaka kaçınılmalı. Gözlere temas halinde 15 dakika soğuk suyla mutlaka yıkanılmalı ve ardından uzman bir doktora gidilmeli. Kontakt lens varsa hemen çıkarılmalı.
Eğer ağızdan tükürük ya da salya akması olursa hemen soğuk suyla çalkalanmalı ve kesinlikle bu su yutulmamalı.
Eğer ağızdan tükürük ya da salya akması olursa hemen soğuk suyla çalkalanmalı ve kesinlikle bu su yutulmamalı.
sozcu.com.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder